Finansman Gider Kısıtlaması

Finansman gider kısıtlaması 2013 yılından itibaren mevzuatımızda olmasına rağmen uygulanmamaktaydı. Geçtiğimiz yıl yapılan değişiklikle 01.01.2021 tarihinden sonrası için uygulanmaya başlandı. Süreç içinde bu konu hakkında çok yazıldı. Bu nedenle konuyla ilgili pek çok şey daha net. Ben bu yazımda sadece hesaplamaya dahil olan mükelleflerin nasıl hesaplayacağından bahsetmek istiyorum.

Finansman gider kısıtlamasında yabancı kaynaklarımız ile özkaynaklarımızı kıyaslamaktayız. Yabancı kaynaklarımız öz kaynaklarımızı aşıyorsa eğer az sonra bahsedeceğim hesaplamamızı yapıp bunu kanunen kabul edilmeyen gider olarak vergi hesabımıza dahil ediyoruz. Yabancı kaynaklarımız özkaynaklarımızı aşmıyorsa bu hesaplamayı hiç yapmıyoruz yani FGK’ya dahil olmuyoruz gibi düşünebiliriz. Öz kaynaklarımızın toplamı artı bakiye veriyorsa 0 (sıfır) olarak kabul edip hesaplamamızı yapıyoruz.

Burada yabancı kaynaktan kasıt tebliğden anlaşıldığı üzere 300’den başlayarak 499’a kadar tüm kebir hesaplarımız oluyor. Bu konuda çok soru işaretleri oldu çünkü mükellefler yabancı kaynaklarını oluşturan bazı kebir hesaplarının mahiyetlerinin farklı olduğunu belirttiler. Burada yapmamız gereken şeyin bilançomuzu VUK’a uygun hale getirmek olduğunu düşünüyorum. Çünkü geçtiğimiz süre içerisinde hesaplamış olduğum FGK’ların tamamında bilançoda 300’den 499’a kadar tüm kalemleri aldık, mahiyetinden bağımsız.

Öz kaynaklarımız 500’den 799’a kadar olan kısım oluyor. Nazım hesapları almıyoruz haliyle. İşte buradaki kebir hesaplarımızın toplamı artı bakiye ise onu 0 (sıfır) olarak kabul etmeliyiz.

Daha sonra finansman giderimizi hesaplamalıyız. Finansman gideri ile kastedilen her türlü faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkları diyebiliriz. Burada teminat mektubu komisyonları, tahvil ihracı ile ilgili olan giderler, ipotek masrafları gibi herhangi bir yabancı kaynağın kullanımından doğmayan giderler finansman gideri olarak dikkate alınmamalıdır. Kredi sözleşmelerine ilişkin damga vergisi, banka havale ücretleri ile ilgili ödenen BSMV finansman giderine dahil edilmemelidir. Ek olarak finansman geliri olan mükelleflerin, finansman giderleri ile netleştirme yapması mümkün değildir.

Finansman giderine dahil etmemiz gereken kur farklarını kaynak bazında netlememiz gerekir. Örneğin X tedarikçine -1.000,00 TL kambiyo karı ve 3.000,00 TL kambiyo zararı kaydettik. Burada netleme yaparak 2.000,00 TL olarak finansman gideri toplamına dahil etmeliyiz. X tedarikçisinden sadece kambiyo gelirim olsaydı hiç kambiyo zararım olmasaydı bunu dahil edemezdim, yani düşemezdim. Fakat X tedarikçisinden sadece kambiyo zararım olsaydı ve hiç kambiyo karım olmasaydı bunu dahil edebilirdim, yani ekleyebilirdim. Kısaca netleme yaparken hem 646 hem 656’da olan ve aynı kaynaktan oluşan tutarları netliyorum. 646’da olup da 656’da olmayanları hiç bu konuya dahil etmezken 646’da olmayıp da 656’da olan tutarlarımı direkt dahil ediyorum. Ek olarak X tedariçisi ile Y tedarikçisini netleyemem, bu önemli. X’i kendi içinde, Y’yi kendi içinde netlemem gerekiyor.

Yapılmakta olan yatırımlarda ise maliyete eklenen tutarlar finansman gideri olarak kabul edilmemelidir.

Yıllara sari inşaat işlerinde ise kar veya zararın tespit edildiği yılda finansman gider kısıtlamasına ilişkin uygulama yapılmalıdır.

Örnek bir hesaplama yapalım:

FGK olmadan çıkan hesaplanan vergimin 500.000,00 TL olduğunu kabul edelim. Hesaplanan vergim çıkmıyorsa direkt 0,00 TL olarak kabul edebilirz.

Öz kaynak: 120.000.000,00 TL

Yabancı Kaynak: 170.000.000,00 TL

Finansman Gider Toplamı: 30.000.000,00 TL

Hesaplanan Vergi (FGK Hariç): 500.000,00 TL

Şimdi yabancı kaynaklarımın öz kaynaklarımı ne kadar aştığını bulmalıyım.

170.000.000,00 – 120.000.000,00 = 50.000.000,00TL

(Burada önemli olan FGK hiç olmadan çıkan ödenecek vergi tutarımı aşan tutara eklemeliyim. Hesaplanan vergim çıkmamış olsaydı yani 0,00 TL olsaydı benim için bir anlam ifade etmezdi.)

50.000.000,00 + 500.000,00 = 50.500.000,00 TL

(Aşan kısım)

Aşan kısma ilişkin bir oran bulmalıyız, yani formülüm şu olmalı: Aşan Kısım/Yabancı Kaynak

Aşan kısma ilişkin oran:

50.500.000,00 / 170.000.000,00 = 0,297

Aşan kısma isabet eden finansman gideri:

30.000.000,00 * 0,297 = 8.911.764,71 TL

Tebliğde belirtilen oran %10 olduğu için aşan kısma isabet eden finansman giderini 0,1 ile çarpmamız gerekiyor:

8.911.764,71 * 0,1 = 891.176,47 TL

Excel için aşağıdaki gibi formül oluşturabilirsiniz 🙂

Açıklama	Tutar
31.12.2021 Öz Kaynak Toplamı	A
Hesaplanan Geçici Vergi	B
31.12.2021 Yabancı Kaynak Toplamı	C
Aşan Kısım	C-A+B	M diyelim çıkan sonuca
Aşan Kısma İlişkin Oran	M/C	N diyelim çıkan sonuca
Finansman Gider Toplamı	F
Aşan Kısma İsabet Eden Finansman Gideri	F*N	Z diyelim çıkan sonuca
KKEG Olacak Finansman Gideri	Z*0,10

Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederim. Başta da söylediğim gibi bir yıldır bilinen ve uygulanan bir uygulama olduğu için üstüne çok konuşuldu. Yazılanları incelediğimde üstüne ilave edebilecek bir şeyimin olmadığını fark ettim. Bu nedenle vergi denetiminde yapmış olduğum örnek basit bir hesaplamayı yazıya döktüm. Uygulama başladığından beridir finansman gider kısıtlaması hakkında GİB’de bir özelge göremedim, en kısa sürede olmasını ümit ediyorum ve mükelleflerin memnun olmadığı noktalara ışık olacağını düşünüyorum. Eklemek istedikleriniz, olumlu ya da olumsuz düşünceleriniz hakkında geri dönüşünüzü yorumlara yazarsanız mutlu olurum.

Saygılarımla,